Giám định hài cốt hay xét nghiệm adn hài cốt là phương pháp phân tích ADN hai mẫu, một được lấy từ hài cốt, mẫu còn lại lấy từ người đối chứng (theo dòng mẹ). Mẫu đối chứng có thể lấy mẫu máu, mẫu tóc, mẫu móng tay, từ người còn sống.
Cơ sở khoa học
Cũng như các xét nghiệm ADN huyết thống khác, xét nghiệm giám định hài cốt là xét nghiệm di truyền sử dụng các marker ADN đặc biệt để xác định các cá thể người tham gia xét nghiệm có quan hệ huyết thống hay không.
Khó khăn ở đây là khi một trong hai đối tượng được xét nghiệm là mẫu hài cốt của người đã qua đời, nên không thể thu mẫu tóc, móng, máu… như thông thường như.
Tuy nhiên hài cốt thường còn lại xương, răng; đây là các phần khó phân hủy hơn và có thể bảo vệ các tế bào tủy xương, tủy răng bên trong, mở ra cơ hội tách chiết ADN từ đó.
Giám định ADN hài cốt có thể dựa trên cơ sở khoa học của xét nghiệm huyết thống theo dòng mẹ, hay còn được biết đến là xét nghiệm mtADN, sử dụng phân tích ADN ty thể để xác nhận mối quan hệ giả định.
ADN ty thể có dạng mạch vòng, ngắn và tương đối bền vững, ít bị phá hủy trong khi ADN nhân tế bào có cấu trúc mạch thẳng, rất dài và dễ bị đứt gãy. Vì thế mtADN được ưu tiên dùng cho phân tích giám định hài cốt.
Các marker (STR hoặc SNP) đặc trưng trên mtADN của hai chủ thể được phân tích, so sánh để đưa ra kết luận.
Xét nghiệm ADN hài cốt là gì?
Xét nghiệm ADN hài cốt, hay còn gọi là giám định hài cốt, là phương pháp xét nghiệm ADN huyết thống giữa mẫu hài cốt của người đã mất với người thân giả định theo dòng mẹ. Kết quả xét nghiệm là cơ sở để xác định mối quan hệ, cũng như giúp các gia đình tìm lại hài cốt người thân.
Nhiều người thắc mắc, hài cốt liệt sĩ sau thời gian dài thì các phần mềm (da, thịt, máu, cơ,…) đã bị phân hủy hết, chỉ còn hệ xương có cấu trúc bền chắc còn tồn tại, như vậy làm sao để xét nghiệm ADN chính xác?
Quả thật với người còn sống, xét nghiệm ADN huyết thống chủ yếu dựa trên mẫu máu, xương móng tay chân, tóc,… Tuy nhiên, ở phần xương cũng có các ADN ty thể có tính di truyền theo dòng mẹ.
Nghĩa là có thể xét nghiệm dựa trên ADN ty thể, cùng một mẹ sinh ra sẽ có cùng hệ gen này. Hài cốt liệt sĩ nếu vẫn còn giữ được yếu tố này sẽ có thể thực hiện xét nghiệm tìm thân nhân.
Do hệ xương hài cốt tồn tại được khoảng 40 – 80 năm nên các công tác tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, phân tích ADN đưa vào ngân hàng dữ liệu cần được triển khai khẩn trương để các thế hệ sau xác định danh tính của các anh hùng đã hi sinh dễ dàng hơn.
Các bước xét nghiệm ADN hài cốt
Do có điểm khác biệt là xét nghiệm ADN trên mẫu xương hài cốt, nên các bước thực hiện xét nghiệm cũng phức tạp hơn so với các mẫu khác.
Lấy mẫu xét nghiệm hài cốt
Để có kết quả xét nghiệm chính xác, việc lấy mẫu xương hài cốt liệt sĩ một cách khoa học, chuẩn xác, đảm bảo chất lượng vô cùng quan trọng. Vì thế, kỹ thuật viên lấy mẫu cần được đào tạo lấy mẫu đạt yêu cầu.
Xử lý mẫu xét nghiệm
Mẫu xương xét nghiệm được làm sạch, sau đó nghiền thành bột trong nitơ lỏng. Bột xương này sẽ được ngâm trong hóa chất đặc biệt, giúp quá trình tách chiết ADN từ mẫu để phân tích.
Từ công đoạn làm sạch đến tách chiết ADN phân tích đều cần thực hiện cẩn thận, trong môi trường vô trùng tuyệt đối. Hóa chất sử dụng để tách chiết cũng là những hóa chất theo tiêu chuẩn, đảm bảo chất lượng chuyên dùng để xử lý mẫu hài cốt.
Do xương hài cốt nằm ở ngoài môi trường trong thời gian dài nên mức độ tạp nhiễm rất cao, việc xử lý lấy mẫu phân tích gặp nhiều khó khăn, tốn thời gian và chi phí hơn. Thông thường, cần 3 – 4 tuần phân tách để thu được ADN ty thể đạt chất lượng và phân tích.
Phân tích ADN ty thể hài cốt
Như đã trình bày ở trên, xét nghiệm ADN của hài cốt liệt sĩ dựa trên ADN ty thể, di truyền theo dòng mẹ. Kết quả sẽ là cơ sở kết luận về mối quan hệ huyết thống theo dòng mẹ.
ADN ty thể hài cốt được phân tích giải trình trên 2 vùng gen HV1 và HV2 đặc trưng, so sánh trình tự gen với trình tự chuẩn của ngân hàng gen thế giới. Kết quả cho biết được gen thu được có phải là gen ty thể hay không, nếu đúng mới đem so sánh xác định huyết thống.
Người thân giả định theo dòng mẹ cũng được lấy mẫu xét nghiệm, phân tích hệ gen ty thể. Hai hệ gen được so sánh, nếu trùng một hệ gen ty thể thì có thể kết luận có mối quan hệ huyết thống theo dòng mẹ. Ngược lại không cùng hệ gen thì kết luận không có quan hệ huyết thống theo dòng mẹ.
Thông thường, người thân lấy mẫu đối chứng là mẹ đẻ, con của chị em gái, hoặc anh chị em cùng mẹ,… giả định với hài cốt liệt sĩ cần giám định.
Độ chính xác của xét nghiệm ADN hài cốt
Với phương pháp xét nghiệm dựa trên gen ty thể, xác định mối quan hệ huyết thống theo dòng mẹ, độ chính xác đạt trên 99,99%. Con số này được nghiên cứu và đưa ra, dựa trên kết quả kiểm nghiệm trên nhiều quần thể người, trên toàn thế giới.
Cho tới hiện nay, đây vẫn là phương pháp có độ tin cậy cao nhất với trường hợp chỉ lấy được mẫu xương hài cốt của người đã mất. Tại Việt Nam hiện nay cũng không có nhiều cơ sở y tế, trung tâm xét nghiệm thực hiện kĩ thuật này.
Thủ tục xét nghiệm ADN hài cốt
Có hai trường hợp làm xét nghiệm này với thủ tục khác nhau.
Xét nghiệm dân sự
Với trường hợp này, bạn không cần làm nhiều thủ tục pháp lý liên quan, chỉ cần liên hệ với trung tâm xét nghiệm để được đăng ký và lấy – gửi mẫu xét nghiệm.
Xét nghiệm mang tính pháp lý
Với trường hợp xét nghiệm này, người làm đơn xét nghiệm với hài cốt liệt sỹ xác định cần có mối quan hệ huyết thống.
Chỉ những người có quan hệ huyết thống giả định theo dòng mẹ như: anh chị em ruột, con anh chị em ruột, cô chú bác ruột của mẹ liệt sĩ,… mới có thể thu mẫu ADN ty thể để so sánh.
Tiếp, bạn cần viết đơn xin giám định hài cốt liệt sĩ theo mẫu của trung tâm xét nghiệm, điền đầy đủ thông tin yêu cầu. Người được lấy mẫu và người trưng cầu giám định mang đầy đủ giấy tờ tùy thân .
Nếu hài cốt liệt sĩ nằm ở các nghĩa trang quy tụ hài cốt thì trước khi tiến hành lấy mẫu, cần liên hệ trước với ban quản lý nghĩa trang liệt sĩ, được sự cho phép để lấy mẫu xét nghiệm.
Tùy từng nghĩa trang liệt sĩ sẽ yêu cầu đảm bảo để lấy mẫu xét nghiệm, nhưng cần lưu ý phải khôi phục nguyên trạng hài cốt sau lấy mẫu.
Hiện tại Nhà nước chưa có quy định về khai quật, giám định hài cốt liệt sĩ. Song mỗi người cần có ý thức cố gắng bảo vệ nguyên trạng hài cốt liệt sĩ, để các anh hùng dân tộc được yên nghỉ, sớm tìm lại được người thân của mình.
Lý do nên chọn Rong Ba Group làm nơi xét nghiệm hài cốt
– Genlab đạt chứng chỉ ISO 9001: 2015 cho lĩnh vực nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ ADN, giám định gen, xét nghiệm ADN và phân tích di truyền
– Trang thiết bị và hóa chất được nhập khẩu mới từ Mỹ, Nhật, Anh Quốc, Đức … là các quốc gia có nền khoa học phát triển hàng đầu.
–Rong Ba Group cung cấp dịch vụ và đồng hành cùng các đơn vị uy tín trên cả nước: Viện VSDT Trung ương, bệnh viện ĐH Y Hà Nội, Viện Pháp y Quốc gia, v.v…
Tại Rong Ba Group, yếu tố chính xác được đặt lên hàng đầu bởi mỗi kết quả xét nghiệm có thể ảnh hưởng tới tương lai, sinh mạng của người tham gia xét nghiệm. Để đạt được yếu tố này, Rong Ba Group dựa vào hai trụ cột chính là đột ngũ chuyên gia, bác sĩ, kỹ thuật viên cùng với hệ thống máy móc chất lượng, hiện đại.
Đội ngũ cố vấn khoa học của Rong Ba Group có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm được đào tạo trong nước và cả ở nước ngoài. Các chuyên viên xét nghiệm được đào tạo bài bản và tuân theo quy trình làm việc nghiêm túc, tỉ mỉ.
Đặc biệt, nhằm phục vụ cho lĩnh vực xét nghiệm ADN huyết thống, Viện công nghệ ADN và phân tích di truyền Rong Ba Group đã nhập khẩu mới những thế hệ máy giải trình tự gen mới nhất của các thương hiệu nổi tiếng toàn cầu như Applied Biosystems, Qiagen, đảm bảo sẽ cho ra kết quả xét nghiệm nhanh và chính xác nhất.
Chi phí xét nghiệm ADN hài cốt tại Rong Ba Group
| LOẠI XÉT NGHIỆM | MÔ TẢ | THỜI GIAN | CHI PHÍ 2 MẪU | CHI PHÍ MẪU THỨ 3 |
| GIÁM ĐỊNH HÀI CỐT | Xét nghiệm một mẫu hài cốt và một mẫu thân nhân | 10 – 30 ngày | 6.000.000 | 2.000.000 |
Lưu ý:
Chi phí xét nghiệm trên chỉ áp dụng cho các loại mẫu máu và niêm mạc miệng.
Trường hợp mẫu tóc có chân, cuống rốn, móng tay, móng chân, thì cộng 250.000đ/mẫu và cộng thêm 2 giờ đồng hồ.
Mẫu đặc biệt (tinh trùng, bàn chải, thìa, bã kẹo cao su, đầu thuốc lá,…) cộng thêm 1.000.000đ/trường hợp.
Riêng với mẫu dịch quần lót, mẫu phân, nước tiểu sẽ được tư vấn và báo giá theo từng trường hợp cụ thể.
Thời gian để trả kết quả phải tính từ khi phòng Lab nhận được mẫu tại trụ sở Viện và khách thanh toán đủ phí dịch vụ.
Thời gian trả kết quả KHÔNG tính các ngày nghỉ lễ và Chủ nhật.
Trường hợp gói xét nghiệm làm nhanh, thời gian nhận mẫu từ 7h00 -16h00.
Không hoàn tiền khi mẫu đã được phân tích. Trường hợp cần lấy lại/thêm mẫu đối chứng Viện sẽ miễn phí 1 lần cho mẫu lấy lại/thêm đó. Từ lần lấy lại thứ 2, Viện thu phí như bình thường.
Đối với giám định hài cốt liệt sỹ, trường hợp dữ liệu ADN thu được không đủ để kết luận, khách hàng phải chịu khoản phí 3.500.000đ/vụ. (Bao gồm: 1 mẫu thân nhân và 1 mẫu hài cốt).
Trường hợp làm bố/mẹ con hành chính muốn làm thêm thẻ ADN cá nhân, thu thêm 500.000đ/thẻ.
Làm thêm bản kết quả tiếng Anh: 200.000đ/bản.
In thêm bản sao kết quả, miễn phí từ bản 1-2, từ bản thứ 3 thu 100.000đ/bản.
Với những xét nghiệm ADN không có trong bảng giá, khách hàng sẽ được tư vấn cụ thể trong từng trường hợp.
Trên đây là những tư vấn của Rong Ba Group liên quan đến xét nghiệm adn hài cốt, nếu bạn có nhu cầu làm xét nghiệm và cần được tư vấn thì hãy liên hệ ngay qua hotline của chúng tôi nhé!
