Xét nghiệm adn bằng niêm mạc miệng
Tế bào niêm mạc miệng là một loại tế bào biểu bì bao phủ trong khoang miệng. Niêm mạc miệng được cấu tạo từ 3 lớp, có chức năng rất quan trọng trong khoang miệng. Tế bào niêm mạc được tin dùng để xét nghiệm ADN huyết thống. Cùng chúng tôi tìm hiểu về xét nghiệm adn bằng niêm mạc miệng qua bài viết dưới đây nhé!
Tế bào niêm mạc miệng là gì?
Tế bào niêm mạc miệng là lớp tế bào biểu bì bao phủ bên trong khoang miệng. Tế bào niêm mạc miệng còn được gọi là tế bào niêm mạc má, hoặc màng nhầy.
Lớp tế bào niêm mạc miệng này rất dễ bong ra khi có lực tác động dù rất nhẹ. Ngay trong điều kiện bình thường như nhai hay nuốt thức ăn, các tế bào này cũng có thể dễ dàng bong ra. Khi các tế bào niêm mạc miệng bong ra, bạn cũng sẽ không có cảm giác gì khác lạ bởi vì nó không gây đau đớn. Sau khi bong, các tế bào này sẽ trộn lẫn trong nước bọt.
Đa số các tế bào trong cơ thể đều chứa ADN và tế bào niêm mạc miệng cũng không ngoại lệ. Không những vậy, tế bào niêm mạc miệng còn có những ưu điểm vượt trội so với các loại tế bào khác vì những đặc điểm như dễ lấy, an toàn khi thu mẫu, phù hợp với nhiều đối tượng. Do vậy mà xét nghiệm ADN bằng niêm mạc miệng luôn được ưu tiên sử dụng trên toàn thế giới.
Cấu trúc của niêm mạc miệng
Niêm mạc miệng bao gồm ba lớp cơ bản là biểu mô vảy phân tầng, màng đáy và lớp đệm. Ngoài ra, trong một số trường hợp còn có cả lớp dưới niêm mạc.
Lớp biểu mô
Biểu mô gồm 2 loại là biểu mô không sừng hóa và biểu mô sừng hóa.
Biểu mô không sừng hóa bao quanh vòm miệng mềm, môi trong, má trong, sàn miệng và bề bụng của lưỡi. Biểu mô không sừng hóa không có lớp bề ngoài biểu hiện cho sự sừng hóa, Loại biểu mô này có thể biến đổi thành loại sừng hóa dễ dàng khi cần phản ứng nhanh với chấn thương do ma sát hoặc các loại hóa chất độc hại.
Biểu mô vảy sừng hóa lại có ở vòm miệng cứng, nướu và khu vực vòm lưng của lưỡi. Trong niêm mạc miệng bị sừng hóa thì biểu mô bao gồm 4 lớp:
Stratum basale (lớp nền)
Stratum spinosum (lớp gai)
Stratum granulosum (lớp hạt)
Lớp sừng (lớp sừng hóa)
Lớp màng đáy
Lớp màng đáy hay còn được gọi với một cái tên khác là lớp nền. Lớp màng đáy nằm ở mặt phân cách giữa biểu mô miệng và lớp đệm, cũng tương tự như biểu bì và hạ bì.
Lớp đệm
Lớp đệm là một lớp mô liên kết dạng sợi, bao gồm mạng lưới các sợi collagen và elastin loại I và loại III ở một số vùng nhất định. Các nguyên bào sợi là các tế bào chính của lớp đệm, có chức năng sản xuất các sợi và các chất nền ngoại bào.
Lớp đệm gồm hai lớp là lớp nhú và lớp dày đặc.
Lớp nhú là lớp ở bề mặt của lớp đệm, bao gồm các mô liên kết với nhau lỏng lẻo trong nhú mô liên kết, mạch máu và mô thần kinh.
Ngược với lớp nhú, lớp dày đặc là lớp sâu hơn của lớp đệm, bao gồm các mô liên kết với nhau dày đặc với số lượng lớn các sợi. Giữa lớp nhú và lớp dày đặc là các mao mạch cung cấp dinh dưỡng cho tất cả các lớp của niêm mạc.
Lớp dưới niêm mạc
Không phải tất cả các tế bào niêm mạc miệng đều có lớp dưới niêm mạc. Lớp dưới niêm mạc nếu có sẽ nằm sâu trong lớp dày đặc của lớp đệm, tùy thuộc vào vị trí của niêm mạc miệng trong khoang miệng.
Lớp dưới niêm mạc thường có chứa mô liên kết lỏng lẻo và cũng có thể gồm cả mô mở hoặc tuyến nước bọt, xương hoặc cơ bên trong khoang miệng.
Trên thực tế, việc xác định ranh giới giữa lớp dưới niêm mạc và các mô bên dưới một cách rõ ràng. Thành phần cấu tạo và cấu trúc của lớp dưới niêm mạc miệng quyết định tính linh hoạt của sự gắn kết cỉa niêm mạc miệng với các cấu trúc ở bên dưới.
Chức năng của niêm mạc miệng
Tế bào niêm mạc miệng có 3 chức năng chính:
Chức năng bảo vệ: Một trong những chức năng chính của niêm mạc miệng là bảo vệ vật lý các mô bên dưới khỏi tác động của các lực cơ học trong quá trình ăn uống, sự tấn công của vi khuẩn và các chất độc hại trong khoang miệng. Niêm mạc sừng hóa được kết dính chặt chẽ với vòm miệng, lợi và 2 bên má trong.
Chức năng điều tiết: Nước bọt là chất tiết chủ yếu của tế bào niêm mạc miệng. Nước bọt có chức năng bôi trơn, đệm pH và chức năng miễn dịch. Nước bọt chứa nhiều protein kháng khuẩn có chức năng bảo vệ hệ sinh thái miệng khỏi các tác nhân lây nhiễm.
Chức năng cảm giác: Niêm mạc miệng chiếm một lượng lớn trong khoang miệng, đóng góp một phần vai trò cho việc cảm nhận cảm giác, nhiệt độ và mùi vị. Đặc biệt, niêm mạc miệng còn bao phủ mặt sau của lưỡi, cho phép lưỡi có khả năng cảm nhận vị.
Chức năng điều chỉnh nhiệt: Mặc dù chức năng này dường như không có ở người, nhưng ở một số sinh vậy như chó dựa vào hơi thở hổn hển trong miệng để điều chỉnh nhiệt độ cơ thể.
Ngoài ra, khoang miệng còn được cho là nơi phản chiếu tình trạng sức khỏe của con người. Những thay đổi bất thường về tế bào niêm mạc miệng trong khoang miệng có thể cho biết dấu hiệu về tình trạng sức khỏe của cơ thể như bệnh tiểu đường hoặc thiếu vitamin. Ngoài ra, niêm mạc miệng cũng biểu thị việc sử dụng thuộc lá hoặc rượu bia.
Xét nghiệm ADN để làm gì?
Nhiều người vẫn chưa biết được hết ý nghĩa của việc kiểm tra và thử ADN. Đây được xem là biện pháp khoa học để kiểm tra huyết thống phân tích vật liệu di truyền ADN có trong tế bào cơ thể.
Nhờ làm kiểm tra ADN có thể phát hiện chính xác mối quan hệ huyết thống của những người tham gia làm xét nghiệm. Hiện nay, độ chính xác của việc kiểm tra ADN đã lên đến 99,9999% và hạn chế tối đa sai sót, là phương pháp tiên tiến nhất mà các nhà khoa học và các bác sĩ tin tưởng để kiểm tra huyết thống.
Xét nghiệm ADN bằng cách phân tích trình tự ADN đặc trưng của 2 mẫu vật mà có thể xác định được có quan hệ huyết thống với nhau hay không.
Cách thử ADN có thể khẳng định được các mối quan hệ cha con, mẹ con, ông nội hoặc chú bác với cháu trai, anh em cùng cha, chị em cùng cha,….Đồng thời, hiện nay phương án thử nghiệm ADN còn có thể phát hiện được danh tính của nạn nhân, tìm lại người thân thất lạc hoặc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ,…
Có tự lấy mẫu vật tại nhà để làm kiểm tra ADN được hay không?
Theo các bác sĩ và các nhà khoa học có chuyên môn nhận định, việc lấy mẫu thử ADN có thể thực hiện tại nhà bởi người có nhu cầu kiểm tra ADN mà không cần đến trực tiêp trung tâm xét nghiệm.
Các mẫu vật có thể tự lấy một cách đơn giản, dễ dàng và có độ chính xác tương đương nhau bởi mọi tế bào trên cùng một cơ thể đều có cùng ADN. Những mẫu vật có thể được sử dụng để làm kiểm tra ADN như:
+ Tế bào niêm mạc miệng có trong nước bọt.
+ Mẫu móng tay hoặc móng chân.
+ Lấy mẫu máu tươi hoặc máu khô được thấm trên giấy chuyên dụng FTA.
+ Mẫu tóc có cả phần chân tóc, đối với việc kiểm tra ADN huyết thống với trẻ sơ sinh thì không nên lấy mẫu tóc bởi việc lấy phần tóc có chân khó (tóc trẻ sơ sinh còn yếu). Lưu ý là không dùng kéo cắt tóc mà nhổ cả phần tóc có chân với các mẫu vật gửi đi xét nghiệm.
+ Cuống rốn của trẻ sơ sinh sau khi rụng.
+ Bàn chải đánh răng đã qua sử dụng có dính tế bào niêm mạc miệng của người cần làm xét nghiệm kiểm tra ADN.
+ Bao cao su đã qua sử dụng, đầu lọc thuốc lá.
+ Nước ối và dịch cơ thể. Đối với mẫu vật là nước ối (dùng để kiểm tra huyết thống với thai nhi) thì cần thực hiện tại bệnh viện uy tín hoặc trung tâm giám định ADN để đảm bảo sự an toàn cho cả mẹ và thai nhi.
Ngoài những trường hợp khẩn cấp và cực kỳ quan trọng thì không nên thực hiện giám định ADN bằng cách chọc dịch ối.
Cách thu mẫu xét nghiệm adn bằng niêm mạc miệng tại nhà
Phương án này đơn giản, dễ thực hiện và có thể áp dụng để lấy mẫu vật cho những người có nhu cầu giám định ADN với đủ các lứa tuổi khác nhau. Độ chính xác của xét nghiệm ADN dựa trên mẫu tế bào niêm mạc miệng có độ nhanh chóng và chính xác tương đương với các mẫu vật khác, có thể thực hiện lấy mẫu tại nhà đơn giản như sau.
+ Trước tiên, nên kiêng cà phê và trà, sữa, thuốc lá ít nhất 4 tiếng trước khi lấy mẫu để tránh làm ảnh hưởng đến chất lượng mẫu vật.
+ Đối với trẻ sơ sinh, cần đợi sau bữa ăn ít nhất 2 tiếng, cho trẻ uống chút nước làm sạch miệng. Đối với người lớn, cần rửa tay và súc miệng bằng nước ấm.
+ Lấy bông tăm vô trùng chuyên dụng và cắt bỏ 1 đầu, lưu ý không để ngón tay chạm vào đầu bông tăm. Sau đó thu thập tế bào niêm mạc miệng bằng cách quệt bông tăm và xoay nhẹ 30 lần trong khoảng 30 giây (ở phần má trong). Chú ý di chuyển bông tăm nhẹ nhàng và đều ở trong khoang miệng.
+ Lặp lại quá trình này và đối với mỗi người thực hiện giám định ADN, cần có ít nhất 3 bông tăm trên mỗi người.
+ Để mẫu bông tăm khô tự nhiên 15 phút, nhớ lưu ý không để đầu bông tăm chứa tế bào niêm mạc miệng chạm vào những thứ khác để tránh ảnh hưởng chất lượng mẫu vật. Đặt bông tăm vào bao bì và ghi thông tin đầy đủ, phân biệt bông tăm của 2 người lấy mẫu bằng 2 bao bì riêng biệt, gửi đến trung tâm giám định và chờ kết quả.
Mẫu tế bào niêm mạc miệng có thể sử dụng để xét nghiệm ADN. Dưới đây là các bước thu mẫu niêm mạc miệng để xét nghiệm ADN:
Bước 1: Chuẩn bị bộ dụng cụ thu mẫu chuyên dụng. Nếu không chuẩn bị được dụng cụ thu mẫu chuyên dụng thì bạn có thể dùng 2 -3 tăm bông.
Bước 2: Thu mẫu bằng cách cọ đầu bông vào 2 bên má trong, mỗi bên xoay mạnh khoảng 10 – 20 giây, đảm bảo đầu bông thấm đẫm nước bọt.
Bước 3: Gói mẫu vừa thu được vào túi hoặc giấy sạch, bỏ vào phong bì, ghi tên hoặc đánh dấu phân biệt mẫu.
Bước 4: Gửi mẫu hoặc trực tiếp mang mẫu tới trung tâm xét nghiệm càng sớm càng tốt.
Lưu ý: Nên tránh thu mẫu ngay sau khi ăn uống vì mẫu sẽ dễ bị nhiễm khuẩn. Vì thế, bạn có thể súc miệng thật sạch bằng nước lọc trước khi thu mẫu.
Ngoài ra, nếu bạn không thể thu được mẫu tế bào niêm mạc miệng hoặc bất cứ loại mẫu nào tốt hơn, bạn có thể bí mật sử dụng một số loại mẫu đặc biệt còn đọng lại lượng nhỏ ADN của người sử dụng để đem đi xét nghiệm. Với công nghệ hiện đại ngày nay, các chuyên gia hoàn toàn có thể xét nghiệm ADN mẫu thuốc lá điện tử, mẫu tóp thuốc lá, mẫu bàn chải đánh răng hoặc gạc tưa lưỡi trẻ sơ sinh,…
Việc thu mẫu tế bào niêm mạc miệng không những đơn giản và thuận tiện mà hình thức thu mẫu này hoàn toàn cho phép bạn có thể xét nghiệm ADN pháp lý tại nhà nếu người thu mẫu là các y bác sĩ tại trung tâm xét nghiệm có thẩm quyền, được cấp phép.
Trên đây là những tư vấn của Rong Ba Group liên quan đến xét nghiệm adn bằng niêm mạc miệng, nếu quý khách hàng có nhu cầu liên quan đến xét nghiệm adn thì hãy liên hệ ngay qua Hotline của Rong Ba Group để được tư vấn kịp thời nhé! Chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ quý khách hàng với những gói dịch vụ chất lượng nhất.