Để giúp cho những người phụ nữ, các bà mẹ có đầy đủ kiến thức về thai sản trước khi sinh con, Luật Rong Ba đã đem đến cho mọi người thông tin về luật nghỉ thai sản năm 2018 để giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến chế độ thai sản, giúp cho các bà mẹ yên tâm về các chế độ mình được hưởng.
Hiểu được chức năng và những khó khăn của người làm mẹ, với tinh thần đề cao con người, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ người lao động là phụ nữ. Trong đó có quy định riêng về chế độ thai sản cho người lao động nữ khi sinh con.
Trong bài viết này Luật Rong Ba sẽ cung cấp cho mọi người những thông tin pháp lý hữu ích trong luật nghỉ thai sản 2018.
Quy định của luật nghỉ thai sản 2018 về điều kiện và mức hưởng chế độ thai sản
Về điều kiện được hưởng chế độ thai sản theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014
Theo quy định tại Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, những đối tượng sau đây được hưởng chế độ thai sản:
+ lao động nữ mang thai;
+ lao động nữ sinh con;
+ lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
+ người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
+ lao động đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;
+ lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.
Lưu ý:
+ Trường hợp lao động nữ đã đóng hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm từ đủ 03 trở lên trong thời gian 12 trước khi sinh con.
+ Lao động nữ sinh con, nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi hay người mang thai hộ và người nhờ mang thai hộ đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh hoặc nhận nuôi con nuôi.
Về mức hưởng chế độ thai sản
Mức hưởng chế độ thai sản được quy định tại Điều 38, 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 lao động nữ sinh con sẽ được hưởng tiền trợ cấp thai sản 1 lần và tiền chế độ thai sản, cụ thể:
-Tiền trợ cấp thai sản 01 lần khi sinh con bằng 02 lần mức lương cơ sở (lương cơ sở từ ngày 01/7/2019 là 1.490.000 đồng)
-Tiền chế độ thai sản một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Theo đó mức hưởng chế độ thai sản như sau:
Mức hưởng =(Mbq6t x 100% x thời gian nghỉ do sinh con hoặc nuôi con nuôi) + 2 lần lương cơ sở.
Trong đó: Mbq6t: Mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
Ví dụ: Mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm 06 tháng liền kề trước khi nghỉ việc sinh con là 6.000.000 đồng/tháng, thời gia nghỉ sinh là 06 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản được tính như sau:
-Tiền hưởng chế độ thai sản: (6 x 100% x 6)+(2 x 1.490.000) = 38.980.000 đồng
Thời gian nghỉ thai sản theo quy định luật nghỉ thai sản 2018
Thời gian nghỉ thai sản được điều chỉnh và quy định bởi Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.
Theo đó tại khoản 1, Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội quy định: “Lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi,cứ mỗi con người mẹ được nghỉ thêm một tháng.
Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng”.
Tuy nhiên, thời gian nghỉ thai sản có thể được kéo dài thêm nếu sức khỏe của sản phụ chưa đáp ứng được công việc theo quy định tại Điều 41 Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
Căn cứ theo Điều 41 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 về dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau thai sản quy định:
Trong khoảng thời gian 30 ngày đầu đi làm mà sức khỏe sản phụ chưa hồi phục thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ 05 đến 10 ngày, thời gian nghỉ tính cả các ngày lễ, tết, ngày nghỉ hàng tuần, cụ thể:
Tối đa 10 ngày áp dụng cho lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên
Tối đa 07 ngày áp dụng cho lao động nữ sinh con phải phẫu thuật
Tối đa 05 ngày áp dụng các trường hợp khác
Và đặc biệt hơn trong thời gian mang thai, khi các mẹ bầu gặp các biến chứng nguy hiểm như sẩy thai, sinh non thai chết lưu,… sẽ được xem là trường hợp đặc biệt và được hưởng chế độ ưu tiên cụ thể như sau:
Nếu sảy thai dưới 1 tháng: Mẹ được nghỉ phép 10 ngày
Nếu sảy thai từ 1-3 tháng: Mẹ được nghỉ phép 20 ngày
Nếu sảy thai từ 4-5 tháng: Mẹ được nghỉ phép 3-6 tháng
Nếu sảy thai 6 tháng: Được nghỉ phép từ 6 tháng trở lên ( trong đó bao gồm các ngày nghỉ lễ, tết, nghỉ hàng tuần).
Điểm mới về luật nghỉ thai sản 2018
-Luật Bảo hiểm xã hội bổ sung, trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội thì khi vợ sinh con, cha được trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương cơ sở cho mỗi con.
-Luật Bảo hiểm xã hội sẽ có hiệu lực bắt đầu vào 1-1-2016 điều luât này được bổ sung rất nhiều chế độ thai sản cho người cha, người mang thai hộ và điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng thai sản linh hoạt hơn.
Chế độ thai sản cho chồng
+ Lao động nam đang đóng Bảo hiểm xã hội khi vợ sinh con thì cũng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 5 đến 14 ngày
+ Lao động nam sẽ được nghỉ 5 ngày làm việc nếu vợ sinh con. Và nếu khi vợ sinh con phải phẫu thuật, và con sinh con dưới 32 tuần tuổi được nghỉ 7 ngày làm việc.
+ Trường hợp vợ sinh đôi thì bạn sẽ được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên bạn thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 3 ngày làm việc. Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà vợ phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.
+Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
Chế độ thai sản cho người mang thai hộ
Trước kia Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014,chưa có quy định chế độ thai sản cho người mang thai hộ nhưng bắt đầu từ 1-1-2016 khi Luật Bảo hiểm xã hội mới có hiệu lực thì bạn sẽ có chính sách này bắt đầu được áp dụng.
Người mang thai hộ sẽ được hưởng chế độ thai sản về khám thai và sẩy thai hay nạo hút và thai chết lưu, hay các chế độ sinh con,…từ thời điểm mang thai cho đến thời điểm giao đứa trẻ thì cho người mẹ nhờ mang thai hộ nhưng không vượt quá 6 tháng.
Trong trường hợp kể từ ngày sinh con đến thời điểm giao đứa trẻ mà thời gian hưởng chế độ thai sản chưa đủ 60 ngày thì những người mang thai hộ cũng vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đầy đủ 60 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Người mẹ nhờ mang thai hộ cũng được hưởng chế độ thai sản từ thời điểm nhận con cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi mới thôi nhé.
Chế độ thai sản sau sinh mà mẹ chết hoặc con chết
Thời gian hưởng chế độ nếu sau khi sinh con mà không may con chết thì được quy định là 4 tháng tính từ ngày sinh con còn nếu con dưới 2 tháng tuổi hoặc 2 tháng thì tính từ ngày con chết.
Luật bảo hiểm xã hội mới quy định thời gian hưởng thai sản là thời gian thai sản còn lại của người mẹ.
Trường hợp mà mẹ không đủ điều kiện được hưởng chế độ thai sản khi sinh con thì cha hay người trực tiếp nuôi dưỡng sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi con đủ 6 tháng tuổi và nếu cha, người trực tiếp nuôi không nghỉ việc thì ngoài tiền lương đó cũng còn được hưởng chế độ thai sản với thời gian còn lại của mẹ theo quy định.
Trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội mà mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con theo xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi.
Dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản
Thời gian hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sau thai sản được quy định là từ 5-10 ngày trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc (thay vì trong 1 năm như trước đây). Thì trường hợp người lao động mà có thời gian nghỉ dưỡng sức và phục hồi sức khỏe như thế từ cuối năm trước chuyển tiếp sang đầu năm sau thì thời gian nghỉ đó bạn vẫn được tính cho năm trước.
Mức hưởng chế độ dưỡng sức, và phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày sẽ được quy định chung là bằng 30%số mức lương cơ sở. Còn trước đó là 25%
Đi làm trước hạn
Quy định mới về đi làm trước hạn sẽ được nâng thời gian sau khi sinh con từ đủ 60 ngày trở lên tăng lên ít nhất là 4 tháng. Luật mới quy định người nghỉ thai sản bạn cần phải báo trước và được người sử dụng lao động đồng ý thì bạn mới được nghỉ.
Ngoài tiền lương của những ngày làm việc đó thì lao động nữ đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con bạn vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 6 tháng.
Chế độ sẩy thai, nạo hút thai hoặc thai chết lưu
Trong trường hợp sẩy thai,hay nạo hút thai hoặc thai chết lưu,thì các lao động nữ được nghỉ 10 ngày nếu thai dưới 5 tuần tuổi, nghỉ 20 ngày Còn nếu thai từ 5 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi thì bạn được nghỉ 40 ngày. còn nếu thai từ 13 tuần – 25 tuần tuổi thì nghỉ 50 ngày nếu thai của bạn từ 25 tuần tuổi trở lên.
Chế độ thai sản khi nhận con nuôi
Thời gian nghỉ thai sản khi bạn nhận con nuôi được điều chỉnhr như sau,khi con đủ 4 tháng tuổi trở lên cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia bảo hiểm xã hội đầy đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản theo quy định thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.
