Cách xét nghiệm adn huyết thống

Xét nghiệm ADN huyết thống là xét nghiệm phân tích thông tin ADN ở 23 cặp nhiễm sắc thể của hai hay nhiều người trong phạm vi quan hệ đặc biệt trong gia đình. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về cách xét nghiệm adn huyết thống qua bài viết dưới đây nhé!

Xét nghiệm ADN huyết thống cần chuẩn bị những gì?

Hiện nay nhiều người có nhu cầu làm xét nghiệm ADN vì những lý do khác nhau. Tuy nhiên để chuẩn bị cho xét nghiệm đặc biệt này cần có một số yêu cầu có hợp pháp. Kết quả xét nghiệm có chính xác hay không còn phụ thuộc vào những điều đó.

Mẫu xét nghiệm

Mẫu thông thường: Mẫu máu, niêm mạc miệng, tóc có chân, móng tay, móng chân, cuống rốn…

Mẫu đặc biệt: Đầu lọc thuốc lá, bàn chải đánh răng, kẹo cao su (đã sử dụng), hài cốt (xương, răng).

Giấy tờ cần thiết: Việc xét nghiệm ADN được chia thành hai nhóm mục đích khác nhau. Tương ứng với đó, các giấy tờ cần cung cấp cũng khác nhau:

Nếu xét nghiệm ADN vì mục đích dân sự, cần mang theo giấy tờ tùy thân. Khi thực hiện đăng kí xét nghiệm, kèm theo mẫu xét nghiệm là một trong các loại sau: mẫu máu, niêm mạc miệng, tóc có chân, móng tay, móng chân, cuống rốn,…

Nếu xét nghiệm ADN vì mục đích pháp lý cần cung cấp một trong các mẫu xét nghiệm như trên kèm theo giấy tờ làm căn cứ pháp lý sau này. Nếu người yêu cầu xét nghiệm là người nước ngoài cần mang theo hộ chiếu bản gốc.

Xét nghiệm ADN huyết thống xác định bằng mẫu nào?

Có rất nhiều loại mẫu dùng trong xét nghiệm ADN xác định huyết thống. Mỗi loại dùng trong mỗi hoàn cảnh khác nhau và do đó cần cân nhắc ưu và nhược điểm của từng loại để xét nghiệm ADN xác định huyết thống.

Các loại mẫu	Ưu điểm	Nhược điểm
Mẫu máu	Độ chính xác cao Cho kết quả nhanh chóng trong vòng 4 đến 6 tiếng Mẫu máu ít khả năng bị nhiễm khuẩn vì được bảo quản trong dụng cụ chuyên dụng, vô trùng Có thể dùng mẫu máu tươi hoặc máu khô	Gây đau đớn, gây sợ hãi cho người tham gia xét nghiệm Cần phải được bảo quản đúng cách, nếu không sẽ không sử dụng được
Mẫu tế bào niêm mạc miệng	Dễ lấy, lấy được nhanh chóng Không gây tổn thương hay đau đớn Cho kết quả nhanh chóng trong vòng 4 đến 6 tiếng Phù hợp với trẻ sơ sinh	Vi khuẩn trong nước bọt và đồ ăn có thể ảnh hưởng đến chất lượng mẫu tế bào niêm mạc miệng
Mẫu móng tay, móng chân	Dễ dàng thu mẫu, có thể tự thu mẫu tại nhà Dễ dàng bảo quản	Thời gian trả kết quả thường lâu hơn Chi phí xét nghiệm tốn kém hơn
Mẫu tóc	Dễ dàng thu mẫu, có thể tự thu mẫu tại nhà Dễ dàng bảo quản	Thời gian trả kết quả thường lâu hơn Chi phí xét nghiệm tốn kém hơn Không khuyến khích đối với đối tượng trẻ nhỏ vì tóc còn mảnh
Mẫu tinh dịch	Có thể bí mật lấy ở bao cao su đã qua sử dụng	Chỉ dùng trong mối quan hệ có 1 người là nam giới Thường khó bảo quản
Mẫu xương, răng	Là loại mẫu còn tồn tại duy nhất ở hài cốt để có thể đem đi xét nghiệm ADN	Thường khó phân tích, quá trình xét nghiệm diễn ra lâu hơn
Mẫu cuống rốn	Không gây đau đớn cho em bé vì cuống rốn rụng tự nhiên	Chỉ dùng trong trường hợp người tham gia xét nghiệm là trẻ sơ sinh, mới rụng rốn
Mẫu DNA tự do trong máu thai phụ	Có thể tiến hành xét nghiệm khi đứa trẻ vẫn còn trong bụng mẹ Không gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai phụ và thai nhi	Chi phí tốn kém
Mẫu dịch ối	Có thể tiến hành xét nghiệm khi đứa trẻ vẫn còn trong bụng mẹ	Phần nào ảnh hưởng đến thai nhi Chi phí tốn kém
Mẫu đặc biệt khác (mẫu dao cạo râu, đầu mẩu thuốc lá bàn chải đánh răng, bã kẹo cao su,…)	Dùng trong những trường hợp cần xét nghiệm bí mật	Khó phân tích ADN Thời gian trả kết quả lâu Chi phí đắt đỏ

Lợi ích của xét nghiệm ADN huyết thống

Bên cạnh vai trò giám định mối quan hệ huyết thống, xét nghiệm ADN huyết thống còn giúp mọi người phát hiện ra các bệnh liên quan đến di truyền. Đặc biệt, việc xét nghiệm còn giúp tìm ra các loại bệnh nguy hiểm tiềm tàng trong cơ thể để sớm điều trị, trong đó ung thư do di truyền chiếm 20%.

Dẫu sao thì giám định mối quan hệ ruột thịt trong gia đình vẫn là vai trò chính của xét nghiệm ADN huyết thống. Dưới đây là một số lợi ích tiêu biểu mà xét nghiệm ADN huyết thống đem lại.

Xác định mối quan hệ cha/mẹ – con

Nhờ vào việc phân tích ADN từ cha/ mẹ và con, các chuyên gia có thể biết được mối quan hệ huyết thống giữa những cá nhân liên quan. Ngoài ra xét nghiệm ADN huyết thống cũng sẽ biết được một số quan hệ khác trong gia đình như: anh chị em, ông bà- cháu, cô/gì/chú/bác – cháu….

Đặc biệt hơn cả nhờ vào xét nghiệm ADN huyết thống gia đình có thể sớm tìm được người thân bị mất tích, con cái thất lạc, một liệt sĩ…

Xác định tổ tiên

Để xét nghiệm ADN xác định tổ tiên sẽ có 2 loại thử nghiệm, đó là: thử nghiệm Y- chromosome và ADN ti thể. Các thử nghiệm này nhằm xác định mối quan hệ theo dòng cha và dòng mẹ. Thông thường, các chuyên gia thậm chí có thể chứng minh mối quan hệ huyết thống lên đến 5 thế hệ nhờ vào xét nghiệm Y- chromosome.

Cho biết tình trạng sức khỏe

Xét nghiệm ADN huyết thống còn giúp cho thấy tình trạng sức khỏe của con người. Nhờ xét nghiệm ADN mà ta có thể kịp thời phát hiện những căn bệnh di truyền như ung thư, tiểu đường, viêm khớp,… để có những liệu trình điều trị sớm, tránh được rủi ro về sức khỏe và tính mạng.

Sàng lọc trước sinh và sơ sinh

Sàng lọc trước sinh và sơ sinh đóng vai trò hết sức quan trọng đối với mỗi cặp vợ chồng. Thủ thuật này được thực hiện nhờ kỹ thuật xét nghiệm ADN huyết thống, nhằm xác định tình trạng sức khỏe của thai nhi. Thông qua xét nghiệm ADN huyết thống, mẹ bầu có thể biết được em bé có mắc phải các loại bệnh di truyền nào không. Từ đó mà có thể tiến hành quá trình chăm sóc và điều trị phù hợp, kịp thời.

Xác định người phạm tội

Ngày nay, việc truy tìm tội phạm hiệu quả và nhanh chóng hơn một phần nhờ kỹ thuật xét nghiệm ADN huyết thống. Với sự phát triển của ngành y, các cơ quan chức năng và bộ phận pháp y hoàn toàn cy thực hiện xét nghiệm ADN với các dấu vết thu được tại hiện trường để xác định danh tính những đối tượng liên quan. Qua đó, cơ quan chức năng có thể dùng kết quả xét nghiệm ADN như một bằng chứng và căn cứ để kết luận trước tòa, trừng trị tội phạm trước pháp luật.

Cách xét nghiệm adn huyết thống không dựa vào mẫu của cha mẹ

Xét nghiệm ADN huyết thống dựa vào nhiễm sắc thể Y

Xét nghiệm ADN huyết thống dựa vào NST Y có độ chính xác lên đến hơn 99,9% đối với những trường hợp muốn biết người con trai, hay cháu trai của họ có cùng huyết thống với dòng họ bên nội hay không? 

Theo nghiên cứu, tất cả nam giới sẽ để lại nhiễm sắc thể Y của họ cho con trai mình và trải qua nhiều đời sau. Bởi vậy, có thể xét nghiệm ADN ông cháu theo dòng họ của bố dựa vào NST Y, sẽ cho ra kết quả với độ chính xác cao. 

Các đối tượng có thể xét nghiệm ADN huyết thống dựa vào nhiễm sắc thể Y:

Anh và em trai (ruột): Trong trường hợp không có mẫu của người cha đẻ và muốn xác định mối quan hệ huyết thống.

Ông nội và cháu trai: Muốn xác định mối quan hệ cùng một huyết thống, nếu không có mẫu của người cha vẫn có thể làm xét nghiệm.

Bác/chú và cháu trai: Xác định cùng một mối quan hệ huyết thống, nếu không có mẫu của cha ruột hay ông nội.

Anh và em trai (họ): Với các trường hợp không phải là các mối quan hệ bậc một, hay cách xa nhiều thế hệ bên đằng nội, vẫn có thể xét nghiệm dựa vào NST Y và đưa ra được kết quả chính xác.

Xét nghiệm ADN huyết thống dựa vào NST Y còn dùng làm cơ sở pháp lý để xác định người con trai này là mang huyết thống của dòng họ nội.

Xét nghiệm ADN huyết thống dựa vào nhiễm sắc thể X

Theo nghiên cứu sinh học, người cha mang nhiễm sắc thể XY, mẹ mang nhiễm sắc thể XX. Khi đứa trẻ là một bé gái được sinh ra, sẽ được thừa hưởng hai nhiễm sắc thể X từ chính cha mẹ, mỗi người sẽ để lại cho đứa con mình một nhiễm sắc thể X. 

Xét nghiệm này chủ yếu để xác định các mối quan hệ cùng huyết thống của nữ giới với cả hai dòng họ nội và ngoại, vì mang cả nhiễm sắc thể của cả bố và mẹ. Độ chính xác và đảm bảo chính xác của xét nghiệm ADN huyết thống này lên đến 99,9%. 

Các trường hợp xét nghiệm ADN huyết thống dựa vào nhiễm sắc thể X

Chị và em gái (ruột): Trong trường hợp kiểm tra xem có cùng huyết thống với cha hay không, Trường hợp này cần thêm mẫu người mẹ để đảm bảo kết quả có độ tin cậy cao nhất.

Chị và em gái (khác mẹ): Xét nghiệm ADN kiểm tra xem có cùng mối quan hệ huyết thống với người cha hay không.

Bà nội và cháu gái: Trong trường hợp nếu có nghi vấn, có thể xét nghiệm mà không có mẫu của người cha. 

Vì người nữ mang nhiễm sắc thể X của cả cha và mẹ, nên khi xét nghiệm ADN xác định mối quan hệ huyết thống với các cá thể khác. Nhiều trường hợp không cần cần cha, mẹ tham gia hay lấy mẫu xét nghiệm của họ vẫn cho ra được kết quả chính xác nhất.

Xét nghiệm ADN huyết thống dựa vào ADN ty thể

Xét nghiệm dựa vào ADN ty thể chủ yếu xác định mối quan hệ huyết thống, theo dòng họ của người mẹ hay bà ngoại. Khi một đứa trẻ sinh ra, là nam hay nữ đều thừa hưởng ADN ty thể từ người mẹ và trải qua nhiều thế hệ. 

Với xét nghiệm này, nếu có bất kỳ nghi vấn gì về mối quan hệ huyết thống, người trong cùng họ hàng với họ ngoại, cũng có thể làm xét nghiệm.

Những đối tượng có thể xét nghiệm ADN huyết thống dựa vào ADN ty thể

Chị và em gái: Đây là trường hợp khi mà có nghi vấn là cùng một mẹ có thể xét nghiệm dựa vào ADN ty thể, mà không cần lấy mẫu của người mẹ.

Mẹ và con gái: Trong trường hợp bị thất lạc con, hay có bất kỳ nghi vấn gì về huyết thống có thể xét nghiệm ADN để kiểm tra.

Bà ngoại và cháu gái: Nếu muốn kiểm tra mối quan hệ huyết thống mà không cần phải có mẫu của người mẹ, vẫn cho ra kết quả chính xác nhất.

Bác gái, dì (ruột) và cháu gái: Các cá thể không cùng thế hệ bậc một, hay họ hàng xa vẫn có thể xét nghiệm dựa vào ADN ty thể, để xác định quan hệ huyết thống mà không cần người mẹ tham gia.

Xét nghiệm dựa vào ADN ty thể là phương pháp  được dùng chủ yếu trong việc giám định hài cốt liệt sĩ. Bởi ADN ty thể của người mẹ, truyền cho người con và trải qua nhiều đời sau. Nên nó có thể giám định bằng cách hai hoặc nhiều người tham gia cùng một lúc, để khẳng định mối quan hệ họ hàng bên ngoại.

Trên đây là những tư vấn của Rong Ba Group liên quan đến cách xét nghiệm adn huyết thống, nếu quý khách hàng có nhu cầu liên quan đến xét nghiệm adn thì hãy liên hệ ngay qua Hotline của Rong Ba Group để được tư vấn kịp thời nhé! Chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ quý khách hàng với những gói dịch vụ chất lượng nhất.